Ομιλία του κ. Γιάννη Πανιάρα, Προέδρου του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, στο Συνέδριο Economist “The Sustainability Summit 2016: Adapt or die”, Divani Apollon, Αθήνα, 30/11/2016

 
Κυρίες και Κύριοι,

Το σημερινό συνέδριο, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την επιτυχή έκβαση της παγκόσμιας συνδιάσκεψης για την κλιματική αλλαγή στο Μαρόκο, αλλά και υπό το πρίσμα της αβεβαιότητας που προκύπτει για περιβαλλοντικά θέματα μετά την εκλογή Τραμπ, μας δίνει την ευκαιρία να επανεπιβεβαιώσουμε πως, ως επιχειρήσεις, πιστεύουμε στην μεγάλη σημασία της Bιώσιμης Aνάπτυξης και συμμετέχουμε ενεργά στο διάλογο και τις συνεργασίες που είναι επιτακτικές για την επίτευξή της.

Η έκφραση «Βιώσιμη Ανάπτυξη» είναι πιά μόνιμα συνυφασμένη με την ποθητή πορεία εξόδου της χώρας μας από την κρίση.   H συνήθης χρήση του όρου είναι όμως ελλιπής, καθότι αναφέρεται στην βιωσιμότητα μόνο από την οικονομική σκοπιά, και συγκεκριμένα από την σκοπιά του χρέους. Όπως και σήμερα επιβεβαιώθηκε, η βιώσιμη ανάπτυξη, αφορά συνολικά στο τρίπτυχο Κοινωνία-Οικονομία-Περιβάλλον, με στόχο την ανάπτυξη που θα μας βγάλει από την σημερινή κρίση και θα καλύψει τις σημερινές μας ανάγκες, χωρίς να υπονομεύσει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ανταποκριθούν στις δικές τους.   Αυτό είναι το κριτήριο της βιωσιμότητας, όπως καταγράφηκε το 1987, στο Brundtland Report.   
Σήμερα, 30 χρόνια μετά, βλέπουμε να έχουν γίνει κάποια μεγάλα βήματα σε διεθνή κλίμακα, και συγκεκριμένα: 

  • Η υιοθέτηση των SDGs.  
  • Η επικύρωση της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή .
  • Και, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Κυκλική Οικονομία.

Το Συμβούλιο ΣΕΒ ΒΙΑΝ χαιρετίζει αυτές τις σημαντικές πρωτοβουλίες για τη βιώσιμη ανάπτυξη και συμμετέχει ενεργά στην υλοποίησή τους.
Ειδικότερα, για τα SDGs η χώρα μας έχει δεσμευτεί να εκπονήσει Εθνικό Σχέδιο μέχρι το τέλος του 2017. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να προκύψει μέσα από μια διαδικασία διαβούλευσης με ευρεία συμμετοχή των επιχειρήσεων και των κοινωνικών εταίρων, εφόσον αυτοί θα κληθούν μετά να στηρίξουν την υλοποίησή του μέχρι το 2030.   Για την επίτευξη ενός τόσο σημαντικού έργου, ο ΣΕΒ και το Συμβούλιο ΒΙΑΝ προτείναμε στον Πρωθυπουργό την ανάθεση της διαχείρισης του στην Γενική Γραμματεία Συντονισμού του Κυβερνητικού έργου.  Πληροφορούμαστε πως έχει, ήδη, δρομολογηθεί και προσβλέπουμε στην έναρξη της διαβούλευσης με όλους τους συμ-μετόχους. 

Από την πλευρά μας, ενημερώσαμε την επιχειρηματική κοινότητα, υποδεικνύοντας πρακτικές και εργαλεία ενσωμάτωσης των Στόχων στην στρατηγική των επιχειρήσεων,  παρουσιάζοντας παραδείγματα από επιχειρήσεις που έχουν σημειώσει, ήδη, σημαντική πρόοδο στο θέμα και διαμορφώνοντας προτάσεις για την εθνική διαβούλευση.

Στα θέματα κλιματικής αλλαγής, συνεργαζόμαστε με τους αρμόδιους φορείς σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Βρισκόμαστε στη διαδικασία αναθεώρησης του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) για την περίοδο 2021-2030, με νέα Ευρωπαϊκά μέτρα, τα οποία θα ψηφιστούν μέσα στο 2017.  Τα  μέτρα αυτά θα πρέπει να προάγουν τη μείωση των ρύπων CO2 για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με τρόπο δίκαιο, διαφυλάσσοντας την ανταγωνιστικότητα κρατών σαν την Ελλάδα, οι οποίες λόγω γεωγραφικής θέσης είναι εκτεθειμένες στον επιχειρηματικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα.

Θα πρέπει επίσης να δοθούν κίνητρα για νέες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών, καθώς και για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας.  Λαμβάνοντας υπόψη πως το 40% της ενέργειας στην Ελλάδα καταναλώνεται σε κτίρια, η στήριξη μέτρων εξοικονόμησης ενεργείας θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις εκπομπές CO2, τονώνοντας ταυτόχρονα την οικονομία.   

Η τρίτη πρωτοβουλία, της Κυκλικής Οικονομίας, είναι αυτή που παρουσιάζει και τις πιο άμεσες προκλήσεις και ευκαιρίες.  Ως Συμβούλιο ΒΙΑΝ αναθέσαμε στην εταιρία Ernst & Young την εκπόνηση ειδικής μελέτης, αναδεικνύοντας τις επιχειρηματικές ευκαιρίες αλλά και τις ρυθμιστικές δράσεις που απαιτούνται για την άρση των εμποδίων και για την υποστήριξη αυτής της μετάβασης. 

Σε ένα κυκλικό μοντέλο, τα προϊόντα σχεδιάζονται εξαρχής με γνώμονα την ελαχιστοποίηση των αναγκών τους σε πρώτες ύλες και τη μεγιστοποίηση των  δυνατοτήτων χρησιμοποίησης τους, με τη μορφή «επαναχρησιμοποιώ-επισκευάζω-ανακυκλώνω».    Η συνεπαγόμενη εξοικονόμηση πόρων ελευθερώνει αξία, την οποία θα καρπωθούν αυτοί που θα καινοτομήσουν με προϊόντα και υπηρεσίες της Κυκλικής Οικονομίας.  Δίνονται δε ευκαιρίες επίλυσης χρόνιων προβλημάτων της χώρας μας, όπως η διαχείριση των επικινδύνων και μη αποβλήτων, μέσα από νέες, αναπτυξιακές λύσεις.  Την μετάβαση αυτή, την στηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση με άμεσα και έμμεσα κίνητρα της τάξης των 5 δις. ευρώ.

Η Βιώσιμη Ανάπτυξη προσφέρει λοιπόν πράγματι ευκαιρίες και για τη χώρα μας.
 Από τις επιχειρήσεις, αυτό που χρειάζεται είναι:

  • Καινοτομία, για την ανάπτυξη και προσαρμογή σε νέα παραγωγικά και καταναλωτικά μοντέλα.
  • Ουσιαστικός διάλογος με όλους τους συμ-μετόχους, ώστε να υπάρχει επίγνωση των αναγκών και των ευκαιριών που προκύπτουν από όλα τα μέρη του τρίπτυχου κοινωνία-οικονομία-περιβάλλον
  • Συνεργασία σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας,ώστε να προσαρμοστεί και αυτή στα νέα δεδομένα.

Το Κράτος θα στηρίξει την βιώσιμη ανάπτυξη αν:

  • Επιταχύνει την υλοποίηση των σχετικών δεσμεύσεων της χώρας μας για την υλοποίηση των προαναφερθεισών πρωτοβουλιών…
  • …μέσω ενός μακροπρόθεσμου, σταθερού σχεδιασμού, που θα εμπνεύσει εμπιστοσύνη για επενδύσεις στα νέα παραγωγικά/καταναλωτικά μοντέλα
  • …στηρίζοντας τις επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα
  •  … και διασφαλίζοντας την πιστή εφαρμογή των νόμων. Η παρανομία δεν υπονομεύει μόνο τους συνεπείς, αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη αυτή καθ’ αυτή.

Το Συμβούλιο ΒΙΑΝ είναι εδώ για να συμβάλλει στην προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης στην χώρα μας. Το χρειαζόμαστε σαν γενιά του σήμερα, και το οφείλουμε στις γενιές του αύριο.